Owulacja to uwolnienie dojrzałej komórki jajowej z pęcherzyka Graffa. W dniu owulacji pęcherzyk pęka i gotowa do zapłodnienia komórka jajowa przesuwa się wzdłuż jajowodu do macicy czekając na zapłodnienie. W cyklu bezowulacyjnym owulacja nie występuje, a więc wzrastająca w pęcherzyku Graffa komórka nie dojrzewa, pęcherzyk nie pęka i zostaje on wchłonięty. Taki cykl sprawia, że kobieta jest w czasie jego trwania bezpłodna. Cykle bezowulacyjne zazwyczaj pojawiają się u młodych dziewczyn wchodzących w wiek dojrzewania lub u kobiet zbliżających się do menopauzy. Również u zdrowej kobiety w wieku rozrodczym 1-2 razy w roku może zdarzyć się cykl bezowulacyjny. Jednak, gdy występuje on częściej, masz nieregularne miesiączki lub problemy z zajściem w ciążę powinnaś skonsultować się z lekarzem.
Cykl bezowulacyjny – jak rozpoznać owulację?
Po pierwsze musisz wiedzieć jak rozpoznać owulację. Kobiety obserwujące swój cykl zauważają objawy owulacji, jednak nie każda kobieta jest ich tak samo świadoma. W prawidłowym cyklu trwającym 28 dni owulacja powinna wystąpić w 14 dniu cyklu, a więc w jego połowie. Oczywiście każda z nas jest inna i u każdej może ona wystąpić inaczej jednak orientacyjnie możemy się jej spodziewać właśnie w połowie naszego cyklu. Dokładniej można ją rozpoznać za pomocą następujących objawów:
- zmiana śluzu – staje się on obfity, przezroczysty i rozciągliwy, a wyglądem przypomina białko jaja kurzego,
- skok temperatury – jeśli mierzysz codziennie rano temperaturę to w czasie owulacji zaobserwujesz jej nagły wzrost. Temperatura zaraz po miesiączce występuje na niskim poziomie, w czasie owulacji następuje nagły wzrost i do kolejnej miesiączki temperatura utrzymuje się na wysokim poziomie, żeby tuż przed krwawieniem znowu opaść,
- ból owulacyjny – uczucie bólu lub kłucia w podbrzuszu. Nie u każdej kobiety występuje,
- krwawienie owulacyjne – na skutek pęknięcia pęcherzyka może zostać uszkodzone naczynie krwionośne, co objawia się lekkim krwawieniem z dróg rodnych. Podobnie jak ból owulacyjny nie u każdej kobiety się pojawia.
Przy ustalaniu dnia owulacji pomocne są także testy owulacyjne, jednak nie należy im do końca ufać ponieważ wskazują one wzrost hormonu LH, który ma za zadanie spowodować pęknięcie pęcherzyka. Niestety nie zawsze wzrost tego hormonu oznacza pęknięcie pęcherzyka. Najbardziej wiarygodne wskazanie owulacji daje monitoring ginekologiczny, w czasie którego lekarz za pomocą badania USG przezpochwowego ustala czy pęcherzyk faktycznie pękł.
Jak rozpoznać cykl bezowulacyjny?
W przypadku braku owulacji występuje również brak powyższych objawów jakie towarzyszą owulacji. Jednak nie jest to wcale takie łatwe do uchwycenia ponieważ mimo cyklu bezowulacyjnego często miesiączka występuje w spodziewanym terminie lub z niewielkim przesunięciem, a inne objawy mogą nie zostać dostrzeżone.
Objawy cyklu bezowulacyjnego to przede wszystkim:
- cykle nieregularne – trwające krócej niż 24-25 dni i dłużej niż 34-35 dni,
- brak skoku oraz wzrostu temperatury w okresie okołoowulacyjnym,
- brak śluzu płodnego,
- brak wszelkich innych objawów świadczących o owulacji,
- nasilenie napięcia przedmiesiączkowego – silne bóle podbrzusza przed okresem, nabrzmiałe piersi, zmęczenie, przygnębienie.
Brak owulacji może wystąpić także w wyniku zespołu luteinizacji niepękniętego pęcherzyka Graafa (zespół LUF). Rozpoznanie tego zespołu jest bardzo trudne ponieważ krwawienia miesięczne pojawiają się regularnie, a mimo to cykl przebiega bezowulacyjnie.
Cykl bezowulacyjny – przyczyny
Podstawową przyczyną braku owulacji są zmiany hormonalne w organizmie. Mogą one być spowodowane różnymi czynnikami:
- zły stan psychiczny - stres, depresja,
- hiperprolaktynemia – wydzielanie zbyt dużej ilości prolaktyny, mimo braku ciąży, która blokuje uwalnianie się hormonów odpowiedzialnych za dojrzewanie komórek jajowych oraz owulację,
- guzy lub stany zapalne przysadki mózgowej, które wprowadzają zmiany w gospodarce hormonalnej, zaburzając prawidłowe wydzielanie hormonów płciowych,
- choroby tarczycy – hormony wydzielane przez tarczycę mają duży wpływ na płodność kobiety.
Oprócz zaburzeń hormonalnych na brak owulacji mogą mieć wpływ choroby jajników, torbiele, guzy, zespół policystycznych jajników>>. Również przyjmowanie niektórych leków wpływa na zatrzymanie owulacji, zwłaszcza długie branie tabletek antykoncepcyjnych, a także leków przeciwhistaminowych, przeciwwymiotnych czy psychotropowych. Styl życia również przyczynia się do nieprawidłowości związanych z płodnością, głównie nadwaga i niedowaga oraz zbyt intensywny wysiłek fizyczny.
Cykl bezowulacyjny – leczenie
Brak owulacji zazwyczaj ujawnia się w momencie dłuższej niemożności zajścia w ciążę. W takiej sytuacji po zgłoszeniu się do lekarza ginekologa, jeśli będzie on podejrzewał brak owulacji jako przyczynę niepłodności przeprowadzi tzw. monitoring cyklu. Polega on na badaniu za pomocą USG przezpochwowego jajników przez kilka dni po kolei, aż do momentu uchwycenia pękniętego pęcherzyka Graffa. Jeśli w czasie okołoowulacyjnym pęcherzyk nie pęknie lekarz zleca badania poziomu hormonów we krwi. Leczenie zależy od przyczyny powodującej brak owulacji. Przeważnie polega ono na wyrównaniu poziomu hormonów za pomocą leków stymulujących owulację. Leczenie zwykle przywraca płodność zwiększając szanse na zajście w ciążę.
ZOBACZ RÓWNIEŻ:
